Metoda Planowania Rozwoju Instytucjonalnego będąca przedmiotem aktualizacji składa się z następujących zasadniczych elementów:
1. W zakresie analizy poziomu rozwoju instytucjonalnego:
   - pięciostopniowe opisy stadiów rozwoju instytucjonalnego dla kryteriów zarządzania w pięciu obszarach zarządzania,
   - opisy stanów modelowych poziomu rozwoju instytucjonalnego dla każdego kryterium zarządzania,
   - kwestionariusze diagnostyczne, korespondujące z opisami stadiów rozwoju instytucjonalnego, służące określeniu poziomu rozwoju instytucjonalnego jednostki.
2. W zakresie planowania rozwoju instytucjonalnego i wdrażania planów:
   - plany rozwoju instytucjonalnego, zawierające zestawy projektów, których realizacja umożliwi zwiększenie potencjału instytucjonalnego urzędu,
   - narzędzia rozwoju instytucjonalnego, zawierające przykłady rozwiązań do zastosowania w jednostkach samorządu terytorialnego,
   - najlepsze praktyki – opisy pomyślnie zakończonych w jednostkach samorządu terytorialnego projektów usprawnień.